بدرود اى بزرگ ترین ماه خداوند و اى عید اولیاى خدا
به کسى عطا میکنى که اگر میخواستى،عطا از او باز میگرفتى.و آندو یکى در خور آن بود که رسوایش کنى و یکى سزاى آن بود که عطاى خویش از او بازگیرى.ولى تو اى خداوند،کار خود بر تفضل بنانهادهاى و قدرت خود را بر گذشت از گناهان جارى داشتهاى.
با آنان که تو را عصیان کنند،با بردبارى رویاروى شوى و آنان را که آهنگ ستم بر خود کنند،مهلت دهى.آرى اى پروردگار من،مهلتشاندهى و با آنان مدارا کنى،باشد که به سوى تو باز گردند،و چاره کارشانبه تو به سپارى،تا آن که باید هلاک شود به خلاف رضاى تو در مهلکهنیفتد و آن که از نعمت تو مست غرور شده و طریق شقاوت در پیشگرفته بدبخت نگردد،مگر آنگه که دیگرش عذر نماند و حجت بر اوتمام شود.همه اینها از روى کرم و عفو توست اى خداى بخشنده وسودى است که از عطوفت تو حاصل گردد،اى خداى بردبار.
اى خداوند،تویى که در عفو به روى بندگانت گشودهاى و آن راتوبه نامیدهاى.و براى رسیدن به این در،آیاتى را که بر پیامبرت وحى کرده اى راهنما ساختهاى،تا کسى آن در گم نکند،که تو اى خداوندىکه بزرگ و متعالى است نام تو،خود گفتهاى:«به درگاه خدا توبه کنید،توبهاى از روى اخلاص باشد که پرودگارتان،گناهانتان را محو کند وشما را به بهشتهایى داخل کند که در آن نهرها جارى است.در آن روز،خدا پیامبر و کسانى را که به او ایمان آوردهاند فرو نگذارد،و نورشانپیشاپیش و در سمت راستشان در حرکت باشد.مىگویند:اى پروردگار ما،نور ما را براى ما به کمال رسان و ما را بیامرز،که تو بر هر کارىتوانایى.»#(1) پس کسى که از دخول به چنین سرایىـسراى توبهـپساز گشودن در و بر گماشتن راهنما غفلت ورزد،چه عذر تواند آورد؟
اى خداى من،تو کسى هستى که در معامله با بندگان خود،همواره بهسود آنان در بها می افزایى و میخواهى که در معامله با تو سود برند و بهافزون دهى و نزول بر آستان تو کامیاب شوند،که تو خود گفته اىبزرگ و متعالى است نام تو و بلند است مرتبت توـ«هر کس کار نیکی انجام دهد،ده برابر به او پاداش داده شود و هر که کار بدى انجام دهد،تنها همانند آن کیفر بیند .»#(2) و نیز تو خود گفته اى:«مثل آنان که مال خودرا در راه خدا انفاق میکنند مثل دانه اى است که هفت خوشه بر آورد،و در هر خوشه اى صد دانه باشد،خدا پاداش هر که را که بخواهد،چندبرابر می کند.»#(3) و نیز تو خود گفته اى:«کیست که به خدا قرض الحسنه دهد،تا خدا بر آن چند برابر بیفزاید؟»#(4) و نظایر این آیات که در قرآن درباب مضاعف شدن حسنات نازل کرده اى .
بار خدایا،تویى که به وسیله وحیى که از عالم غیب فرستادى و بهتر غیب خویش،آدمیان را به چیزهایى راه نمودى که اگر پنهان مىداشتى،از دیدگانشان پنهان مى بود.گوششان از شنیدن آواز آنن اتوان و اندیشهه ایشان از تصور آن عاجز مى آمد،که تو خود گفته اى:
«مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم.مرا سپاس گویید و ناسپاسى من مکنید.»#(5) و نیز گفته اى :«اگر مرا سپاس گویید،بر نعمت شما می افزایمو اگر کفران کنید بدانید که عذاب من سخت است.»#(6) و گفته اى:
«بخوانید مرا،تا شما را پاسخ گویم.آنهایى که از پرستش من سرکشى میکنند زودا که در عین خوارى به جهنم در آیند.»#(7) بار خدایا،دعاى بندگان را به درگاه خود،عبادت خواندهاى و ترک آن را خودپسندى وسرکشى،و کسانى را که از آن سر بر تابند وعده جهنم و خوارى آندادهاى .از این روست که تو را به نعمت و بخششت یاد کردند و به فضل واحسانت سپاس گفتند و هم به فرمان تو،تو را به دعا خواندند،و در راه توصدقه دادند تا به ثوابشان بیفزایى،و در آن بود رهاییشان از خشم تو وکامیابیشان به خشنودى تو.
بار خدایا،اگر یکى از آفریدگان تو،آفریده دیگر را چنان راهنمایى کرده بود که تو بندگانت را راهنمایى کرده اى،او را به صفت انعام و احسان متصف میساختند و به هر زبان میستودندش .پس حمدو سپاس تو را،تا هر زمان که سپاست توان گفت و تا آنگاه که بر حمد تو لفظى باقى است و معنایى که در این طریق بهره اى از آن توان یافت.
اى خداوندى که احسان و فضل خویش به بندگانت عطا کردهاى وآنان را در بخشش و عطا غرقه ساختهاى.آثار نعمت تو بر ما چه آشکاراست و احسان تو در حق ما چه بسیار.و چه بسیار ما را به بر و نیکى خویش مخصوص گردانیده اى.
ما را به دین برگزیده خود،آیین پسندیده خود،شریعت سهل وآسان خود هدایت کردى و دیدگانمان را بینا ساختى که به تو تقرب جوییم و به مقام کرامت تو واصل آییم.
بار خدایا،یکى از این برگزیده ترین وظایف و خاصترین واجبات،ماه رمضان را قراردادى.ماهى که آن را از میان دیگر ماهها ویژگى دیگرى بخشیده اى و از میان همه زمانها و روزگارها اختیارش کرده اى و بر همه اوقات سال برترى اش نهاده اى،زیرا که در آن قرآن و نور نازل کرده اى و بر تکالیف مؤمنان چند برابر افزوده اى و روزه را در آن واجب داشته اى و مردمان را به بر پاى خاستن براى عبادت خود ترغیب کرده اى و شب قدر را که از هزار ماه بهتر است تجلیل فرموده اى.و چون رمضان را به ما عطا کردى،ما را بر دیگر امتها فضیلت نهادى و از میان پیروان دیگر کیشها برگزیدى.پس ما به فرمان تو روزش را روزه داشتیم و شبش را به نماز برخاستیم،و با روزه داشتن و نماز خواندن دراین ماه به رحمتى که ما را ارزانى داشته بودى روى نهادیم و آن را وسیل هنیل به ثواب تو قرار دادیم.تویى که هر چه از تو خواهند توانى داشت وآنچه از فضل و احسان تو طلبند توانى داد و به خواستاران مقام قرب خود نزدیک هستى.
اى خداوند،ماه رمضان در میان ما بس ستوده زیست و ما را مصاحب و یارى نیکو بود و گرانبهاترین سودهاى مردم جهان را به ما ارزانى داشت.اما چون زمانش به سر رسید و مدتش و شمار روزهایش پایانگرفت،آهنگ رحیل کرد.
اى خداوند،اینک با او وداع می کنیم،همانند وداع با عزیزى که فراقش بر ما گران است و رفتنش ما را غمگین و گرفتار وحشت تنهایى کند،عزیزى که او را بر ما پیمانى است که باید نگهداریم و حرمتى که باید رعایت کنیم و حقى که باید ادا نماییم.پس،اکنون مى گوییم:
بدرود اى بزرگترین ماه خداوند و اى عید اولیاى خدا.
بدرود اى گرامى ترین اوقاتى که ما را مصاحب و یار بودى،اى بهترین ماه در همه روزها و ساعتها.
بدرود اى ماه دست یافتن به آرزوها،اى ماه سرشار از اعمال شایسته بندگان خداوند.
بدرود اى یار و قرینى که چون باشى،قدرت بس جلیل است و چون رخت بر بندى،فراقت رنج افزا شود.اى مایه امید ما که دوریت براى مابس دردناک است.
بدرود اى همدم ما که چون بیایى،شادمانى و آرامش بر دل ما آرى وچون بروى،رفتنت وحشت خیز است و تألم افزاى.
بدرود اى همسایه اى که تا با ما بودى،دلهاى ما را رقت بود و گناهانما را نقصان.
بدرود اى یاریگر ما که در برابر شیطان یاریمان دادى و اى مصاحبى که راه هاى نیکى و فضیلت را پیش پاى ما هموار ساختى.
بدرود که آزاد شدگان از عذاب خداوند،در تو چه بسیارند،و چه نیکبخت است آن که حرمت تو نگه داشت.
بدرود که چه بسا گناهان که از نامه عمل ما زدودى و چه بسا عیبها که پوشیده داشتى.
بدورد که درنگ تو براى گنهکاران چه به درازا کشید و هیبت تو دردل مؤمنان چه بسیار بود .
بدرود اى ماهى که هیچ ماه دیگر را توان همسرى با تو نیست.
بدرود اى ماهى که تا تو بودى،امن و سلامت بود.
بدرود اى آن که نه در مصاحبت تو کراهت بود و نه در معاشرتت ناپسندى.
بدرود که سرشار از برکات بر ما در آمدى و ما را از آلودگیهاى گناه شست و شو دادى.
بدرود که به هنگام وداع از تو نه غبارى به دل داریم و نه از روزهاتملالتى در خاطر .
بدرود که هنوز فرا نرسیده از آمدنت شادمان بودیم و هنوز رختبر نبسته از رفتنت اندوهناک .
بدرود که چه بدیها که با آمدنت از ما دور شد و چه خیرات که ما را نصیب آمد.
بدرود تو را و آن شب قدر تو را که از هزار ماه بهتر است.
بدرود که دیروز که در میان ما بودى آزمند ماندنت بودیم و فردا که ازمیان ما خواهى رفت آتش اشتیاق در دل ما شعله خواهد کشید.
بدرود تو را و آن فضل و کرم تو را که اینک از آن محروم مانده ایم.و بر آن برکات که پیش از این ما را داده بودى و اینک از کفش داده ایم.
بار خدایا،ما آشناى این ماهیم،ماهى که ما را بدان شرف و منزلتدادى و به برکت نعمت و احسان خویش روزه داشتنش را توفیق دادى،در حالى که مردمان شقى قدرش را نشناختند و شور بختى خویش را ازفضیلتش محروم ماندند.
اى خداوند،تو بودى که ما را برگزیدى و به شناخت این ماه توفیق عنایت کردى و به سنت آن راه نمودى.تو بودى که ما را توفیق روزه داشتن و نمازگزاردن ارزانى داشتى،هر چند ما قصور ورزیدیم و اندکى از بسیار به جاى آوردیم.
بار خدایا،حمد تو راست در حالى که به بدکردارى خویش اقرارمى کنیم و به تبهکارى خویش معترفیم.براى رضاى توست اگر دراعماق دلمان پشیمان شده ایم و از سر صدق از تو پوزش مى طلبیم .پس در برابر قصورى که در این ماه در طاعت تو ورزیده ایم،ما را پاداشى ده که به یارى آن بر فضیلت مرغوب دست یابیم و آن اندوخته هاى گوناگون را که به آن مشتاق شده ایم بستانیم .عذر تقصیر ما را در اداى حق خود بپذیر و عمر ما را تا رمضان دیگر دراز کن.و چون به رمضاندیگر رسیدیم،یاریمان ده تا آن سان که سزاى خداوندى توست عبادتت کنیم و ما را به منزلتى رسان که سزاوار طاعت توست و به چنان اعمال شایسته اى برگمار که اداى حق تو را در این رمضان و رمضان دیگر،بایسته باشد. بار خدایا،در این ماه اگر قصد گناه کرده ایم،یا مرتکب آن شده ایم،یا به عمد خطایى از ما سر زده،یا از سر فراموشى ستمى بر خود رواداشتهایم،یا پرده حرمت دیگرى را دریدهایم،بار خدایا،بر محمد وخاندانش درود بفرست و گناه ما در پرده اغماض فرو پوش و ما را عفوکن و در برابر دیدگان شماتت کنندگان قرار مده و زبان طاعنان در حق ما دراز مگردان و ما را به رأفت پایان نیافتنى و فضل و کرم نقصان ناپذیر خود به کارى برگمار که خطاهایى را که در این ماه مرتکب شده ایم و تو آن را نپسندیده اى،از میان ببرد یا فرو پوشد.
بار خدایا،درود بفرست بر محمد و خاندان او.ما از سپرى شدن رمضان اندوهگینیم،تو ما را بر اندوه این فراق پاداش خیر ده و این روزعید و روز روزه گشادن را بر ما مبارک گردان .چنان کن که روز عید ازشمار بهترین روزهایى باشد که بر ما گذشته و عفو تو را به سوى ما آورده و گناه ما را زدوده است.بار خدایا،گناهان آشکار و نهان ما رابیامرز.
اى خداوند،با به پایان رسیدن این ماه ما را از لوث گناه پاک نماى وبا رفتنش،از ورطه گناهان برهان و از نیکبختترین کسانى قرار ده که در آن به عبادت تو پرداخته اند و نصیبشان از همه بیشتر بوده و بیش ازهمه از آن بهره یافته اند.
بار خدایا،اگر کسى از بندگان تو،حق این ماه آن چنان که شایسته اوست رعایت کرده و حرمتش نگه داشته و وظایف خود و احکام آن را به جاى آورده و از گناهان پرهیز کرده و به تو تقرب جسته،آن سان کهخشنودى تو نصیبش شده و رحمت تو بر او روى نهاده،اى خداوند،همانند مزدى که او را مى دهى،از خزانه بى نیازیت به ما نیز ارزانى دار وچند برابر آن از فضل خود عطا فرماى،که خزاین فضل تو را نقصان نیست،بلکه همواره در افزایش است،و معادن احسان تو دستخوش فنا نشود و بخشش تو چه بخششى گواراست.
بار خدایا،بر محمد و خاندانش درود بفرست و براى ما مزدى بنویس چونان مزد کسى که این ماه را تا روز قیامت روزه داشته و تو راعبادت کرده است.
اى خداوند،ما در این روز فطر،روز عید و شادمانى مؤمنان،روزاجتماع مسلمانان به گرد یکدیگر،از هر گناه که مرتکب شده ایم و از هرکار زشت که زین پیش از ما سر زده،و از هر خیال بد که در دل خود پنهان داشته ایم،توبه مى کنیم،توبه کسى که در دل خیال بازگشتش به گناه نیست و بار دیگر به گناه باز نگردد،توبه اى بی بازگشت،عارى ازهر گونه شک و ریب.بار خدایا،چنین توبه اى را از ما بپذیر و از ما خشنود شو و ما را در آن توبه ثابت قدم گردان.
اى خداوند،روزى ما ساز خوف از عقاب جهنم را و شوق به نعیم بهشت را،تا لذت آنچه را که از تو خواسته ایم در یابیم و از اندوه آنچه ازآن به تو پناه مى آوریم وارهیم.
اى خداوند،ما را در شمار توبه کنندگانى در آور که محبت خود را به آنان ارزانى داشته اى و پذیرفته اى که به طاعت تو باز گردند،اى دادگرترین دادگران.
اى خداوند،از پدران و مادران و همکیشان ما،آنان که دیده از جهان بسته اند و آنان که هنوز جام مرگ ننوشیده اند،در گذر.
بار خدایا،بر محمد پیامبر ما و خاندان او درود بفرست همچنان که بر ملائکه مقربین خود درود فرستاده اى.و بر او و خاندانش درودبفرست،آن سان که بر پیامبران مرسل خود درود فرستاده اى .و درودبفرست بر او و خاندانش،آن سان که بندگان صالح خود را درود فرستاده اى،درودى بر تر از درود آنها،اى پروردگار جهانیان.درودى که برکت آن به ما رسد و سود آن نصیب ما گردد و سبب استجابت دعاى ما شود،که تو کریمتر کسى هستى که بدو رغبت توان یافت وکارسازترین کسى هستى که بدو توکل توان کرد و تو خود بخشنده ترین کسان به سائلان درگاه خود هستى .و انت على کل شىء قدیر.
پى نوشتها
1.سوره 66/آیه 8
2.سوره 6/آیه 160
3.سوره 2/آیه 261
4.سوره 2/آیه 245
5.سوره 2/آیه 152
6.سوره 14/آیه7
7.سوره 40/آیه 60
منبع:صحیفه سجادیه آنلاین